Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom, jeżeli: nie podejmują zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania stałej opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji. Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje, jeżeli łączny dochód rodziny osoby sprawującej opiekę oraz rodziny osoby wymagającej opieki w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 764zł. Specjalny zasiłek opiekuńczy wynosi od 01.11.2018r. - 620,00 zł miesięcznie.
Specjalny zasiłek opiekuńczy począwszy od 01.01.2024r. jest wypłacany jedynie osobom, które miały wcześniej ustalone prawo do niniejszego zasiłku i na dzień rozpatrzenia wniosku na nowy okres zasiłkowy spełniają w/w kryteria. W chwili obecnej ustawa o świadczeniach rodzinnych nie przewiduje składania wniosków przez nowych wnioskodawców.